Ξαναδιάβασα πριν λίγες μέρες το εξαιρετικό αυτό βιβλίο του αγαπημένου Μπ.Μπρεχτ και παραθέτω το σχόλιο του Κώστα Καλφόπουλου γιτί καλύπτει απόλυτα και τη δική μου άποψη
Ποιος είναι (στην πραγματικότητα) ο κύριος Κόινερ; Ο κ. Κανείς; Ο κ. Κοινός; Η λογοτεχνική - διδακτική μετεμψύχωση του καφκικού Κ.; Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, με τη δάνεια μάσκα του θεάτρου Νο στη δυτική διαλεκτική του εκδοχή; Ενας άλλος «άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» ή ένας «παραχαράκτης»; Πενήντα χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου Γερμανού δραματουργού και ποιητή, οι «Iστορίες του κυρίου Κόινερ» κυκλοφόρησαν εμπλουτισμένες με νέα κεφάλαια και υλικό από τα κατάλοιπα του αρχείου Μπρεχτ, καθώς επανεκδόθηκαν από τις εκδόσεις Ζούρκαμπ (εκεί όπου ο Μπρεχτ εμπιστεύθηκε το σύνολο του έργου του), στη λεγόμενη «έκδοση της Ζυρίχης» (Zrcher Fassung).
Ο Μπρεχτ αρέσκετο σε παραβολές και παραμύθια, χωρίς να αποκλίνει από τον διδακτισμό της «στρατευμένης τέχνης», καλύπτοντας παράλληλα εντέχνως τις ενστάσεις του απέναντι στα κομματικά θέσφατα, αλλά και τις στρεβλώσεις της σοσιαλιστικής ουτοπίας στη σοβιετική ολοκλήρωσή της, όπως τις γνωρίζουμε στο «Με-Τι. Το βιβλίο των αλλαγών».
Η επανέκδοση των «ιστοριών του κ. Κόυνερ» συμπίπτουν με την επέτειο των 80 χρόνων από τότε που γράφτηκε η πρώτη παραβολή («Ο κ. Κόυνερ και οι εφημερίδες», 1926) και συμπληρώνουν τα πενήντα χρόνια από τον πρόωρο θάνατο του δημιουργού τους, που φέτος πάντως δεν εορτάστηκαν με την ίδια εκδοτική και φιλολογική εκρηκτικότητα της γενέθλιας επετείου. Το βιβλίο ξεφεύγει από το «εκδοτικό παράδειγμα» της παράδοσης που δημιούργησαν οι εκδόσεις Ζούρκαμπ, τα «βιβλία τσέπης», που προτιμούσε και ο ίδιος ο Μπρεχτ να εκδίδονται τα έργα του, εξυπηρετώντας τις ανάγκες που προκύπτουν από το πλούσιο αρχειακό υλικό, το οποίο εμπλουτίζει την αρχική έκδοση, όπως την γνωρίσαμε και στην ελληνική μετάφραση του Πέτρου Μάρκαρη, αρχικά στις εκδόσεις Κείμενα (1971) και μετέπειτα από τις εκδόσεις Θεμέλιο (1978). Μαζί με νέες ιστορίες από τα κατάλοιπα του συγγραφέα, παραλλαγές των οποίων υπάρχουν και στο «Βιβλίο των αλλαγών», η έκδοση παρουσιάζει για πρώτη φορά τη φωτομηχανική αναπαραγωγή των ιστοριών, με τις παρεμβάσεις και τις διορθώσεις του Μπρεχτ, από τα χρόνια της εξορίας του στη Δανία, που εντοπίστηκαν σε έναν ξεχωριστό φάκελο, στο εξώφυλλο του οποίου είχε αναγράψει «Η αλήθεια το σπίτι μου και το αυτοκίνητό μου!», δηλ. τα αναγκαία αγαθά, μαζί φυσικά με το θέατρο, που του στέρησε ο εθνικοσοσιαλισμός.
Ο αναγνώστης δεν κρατά στα χέρια του απλώς ένα ακόμα δείγμα γραφής από το πολυσχιδές έργο ενός σημαντικού πρεσβευτή του «γερμανικού πνεύματος». Η «έκδοση της Ζυρίχης» επικαιροποιεί μία «περσόνα» του Μπέρτολτ Μπρεχτ, που προτείνει μια στάση ζωής, μεταξύ ασκητισμού και υπόγειας ανατρεπτικότητας, εξαιρετικά χρήσιμης, αλλά και γόνιμης, ιδιαίτερα στους σημερινούς «σκοτεινούς καιρούς».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου