Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2009

Σχολιάζοντας το Βολταίρο ο Roland Barthes...



















Σχολιάζοντας το Βολταίρο ο Roland Barthes, επιχειρεί να επισημάνει μιάν άλλη διάσταση της επικαιρότητας της σκέψης και της παρέμβασής του, υπενθυμίζοντας οτι στην εποχή μας δεν είναι απούσα η μνήμη της ιεράς εξέτασης. Υπάρχει όμως μια σημαντική διαφορά: ''Εκείνο που έχει χαθεί είναι το θέαμα της καταδίωξης, όχι η ίδια η καταδίωξη: Το auto da-fe' έχει πλέον τη μορφή της αστυνομικής καταδίωξης-παρέμβασης, η πυρά έχει γίνει στρατόπεδο συγκέντρωσης που διακριτικά αγνοούν οι γείτονες. Αυτό που άλλαξε είναι οι αριθμοί: Το 1721 εννέα άντρες και έντεκα γυναίκες κάηκαν στη Γρανάδα(...), το 1723 κάηκαν εννέα άντρες στη Μαδρίτη για την άφιξη της Γαλλίδας πριγκίπησας, προφανώς γιατί δεν κράτησαν τη νηστεία της Παρασκευής(!)... Αλλά μεταξύ 1939-45, έξη εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν μεταξύ άλλων από τα βασανιστήρια και την εξορία επειδή ήταν Εβραίοι- οι ίδιοι, οι πατέρες τους, ή οι παππούδες τους. Και γι' αυτό δεν γράφτηκε ούτε μία πολεμική. Ισως να οφείλεται στο ακριβώς οτι άλλαξαν οι αριθμοί(...). 
Ποσοτικά περιορισμένη, η πυρά αποτελεί στόχο, πλεονέκτημα τεράστιο για όποιον την καταπολεμά: εύκολα προκύπτει ο θριαμβεύων συγγραφέας. Το τεράστιο όμως μέγεθος των ρατσιστικών εγκλημάτων, η οργάνωσή τους από το κράτος, οι ιδεολογικές ερμηνείες με τις οποίες επενδύθηκαν, όλα αυτά παρασύρουν σήμερα το συγγραφέα πέρα από το κείμενο της πολεμικής. Χρειάζεται μάλλον φιλοσοφία παρά ερμηνεία. Χρειάζεται μάλλον ερμηνεία παρά έκπληξη''.


ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΒΟΛΤΑΙΡΟΥ, (Πρόλογος Α.Δ.Παπαγιαννίδη) από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: