Το κοντραμπάσο

''Τώρα θα σας παίξω μια νότα, οποιαδήποτε, ας πούμε ένα χαμηλό φα...

Παίζει σιγανά.

...Εντάξει. Αυτό ήταν πιανίσιμο. Και τώρα πιάνο...

Παίζει λίγο πιο δυνατά.

...Δεν πρέπει να σας ενοχλεί που ακούγεται το τρίψιμο του δοξαριού πάνω στη χορδή. Έτσι είναι και δε γίνεται αλλιώς. Καθαρές νότες, ο παλμός δηλαδή της χορδής χωρίς το τρίψιμο αυτό του δοξαριού δεν υπάρχουν πουθενά.

Παίζει λίγο πιο δυνατά.

...'Ετσι. Και τώρα πρέπει να περιμένουμε μια στιγμούλα...ένα λεπτό...τώρα θ' ακουστεί...

Απ΄το ταβάνι ακούγεται ένα χτύπημα.

...Να το! Τ' ακούσατε; Είναι η κυρία Νιμέγιερ απ΄το πάνω πάτωμα. Μόλις ακούσει το παραμικρό χτυπάει. Κι εγώ καταλαβαίνω οτι πέρασα το μετζοφόρτε. Κατά τ΄άλλα είναι μια χαρά γυναίκα. Κι ο ήχος αυτός, για μένα που στέκομαι δίπλα στο όργανο, δεν είναι φοβερά δυνατός, διακριτικό μάλλον θα τον έλεγα. Αν παίξω φορτίσιμο...μισό λεπτό...

Τώρα παίζει όσο μπορεί πιο δυνατά και ταυτόχρονα φωνάζει μ΄όλη του τη δύναμη για ν΄ακουστούν τα λόγια του.

...Θάλεγε κανείς οτι δεν είναι πια και τόσο πολύ δυνατά, ακούγεται όμως μέχρι το πάτωμα πάνω απ΄ την κυρία Νιμέγιερ και μέχρι κάτω στο θυρωρείο. Το ακούνε ακόμα κι απ΄τη διπλανή πολυκατοικία και τηλεφωνούν...

Ναι. Αυτό είναι που αποκαλώ δύναμη επιβολής του οργάνου. Οφείλεται στις δονήσεις των χορδών που παράγουν τις χαμηλές νότες. Το φλάουτο ή η τρομπέτα βγάζουν πιο δυνατό ήχο, τουλάχιστον έτσι φαίνεται. Αλλά δεν είναι αλήθεια. Τα όργανα αυτά δεν έχουν δύναμη επιβολής. Ο ήχος τους δεν έχει αντοχή, δεν έχουν body, όπως λένε και οι Αμερικάνοι. Έχω body,δηλαδή το όργανό μου έχει body.Κι αυτό είναι το μοναδικό πράγμα που μ΄αρέσει στο κοντραμπάσο. Μα δεν έχει κανένα άλλο προτέρημα. Σκέτη καταστροφή είναι.

..............................................

...Κι αν θέλω να παίξω όλες τις νότες μιας χορδής από πάνω μέχρι κάτω...

Το κάνει.

...τότε πρέπει ν΄αλλάξω έντεκα φορές τη θέση του χεριού μου. Θέλει πολλή δύναμη. Πρέπει να πιέζεις τις χορδές σαν μανιακός, κοιτάξτε τα δάχτυλά μου. Να! Κάλους έχουν βγάλει, δείτε τα, κάλους κι αυλάκια. Πολύ σκληρά. Δεν αισθάνομαι τίποτε στα δάχτυλα. Πριν λίγες μέρες κάηκα κι ούτε που το κατάλαβα. Το πήρα είδηση επειδή μου μύρισε η καμένη σάρκα. Έχω ακρωτηριάσει μόνος μου τον εαυτό μου. Ούτε οι σιδεράδες δεν έχουν τέτοια δάχτυλα. Και τα χέρια μου είναι μάλλον λεπτά. Δεν είναι φτιαγμένα γι αυτό το όργανο. Από μικρός είχα ξεκινήσει για τρομπετίστας. Κι εξάλλου, ποτέ δεν είχα και πολλή δύναμη στο δεξί μου χέρι, κι αυτό είναι εντελώς απαραίτητο στο κοντραμπάσο, γιατί με το δεξί κρατάει κανείς το δοξάρι κι αν δεν έχει αρκετή δύναμη, δε μπορεί να βγάλει ούτε μία νότα απ΄αυτό το παλιόπραμα.''

Έτσι περιγράφει δίνοντας ψυχή και νόημα στο υπέροχο αυτό όργανο ο Πάτρικ Ζίσκιντ στο βιβλίο του ''Το κοντραμπάσο'' που κυκλοφόρησε στα ελληνικά το Νοέμβριο του 1987 σε 4000 αντίτυπα από τις εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ.

Είχα συγκλονιστεί όταν το πρωτοδιάβασα,ακόμη και τώρα το διαβάζω κάποιες βραδιές, χωρίς ανάσα, μονομιάς . 

Λάτρης του οργάνου αυτού επιχείρησα αρκετά χρόνια να το μάθω (με τζαζ μαθήματα, το ηλεκτρικό αντίστοιχα μπάσο), χωρίς να συνεχίσω τελικά γιατί στο μεταξύ μέρος του ελεύθερου χρόνου μου κέρδισε η ποδηλασία δρόμου. Συνέβη παρά τη θέλησή μου (μάλλον ψεύδομαι...) προς όφελος του στροφαρίσματος, αλλά μου έμεινε η λατρεία για τη τζαζ και το ευαίσθητο αυτί σε όλες τις χαμηλές συχνότητες. Ακούω δηλαδή σε ένα ξεχωριστό μέρος του μυαλού μου μόνο του το μπάσο και γενικά την bassline ενός κομματιού και όλο το υπόλοιπο μουσικό κομμάτι το απολαμβάνω απομονωμένο. Ποτέ δε μπόρεσα να καταλάβω πως μου συνέβη.

Στο βίντεο που ακολουθεί ακούμε τον αγαπημένο μου Ron Carter σε ένα μεθυστικό σόλο  από το ''Willow Weep for me''. Ο Ρον υπήρξε ο μπασίστας του Μάιλς Ντέηβις για πολλά χρόνια, καθώς και session  μουσικός στις ηχογραφήσεις της Blue Note. Eίχαμε την ευκαιρία να τον ακούσουμε και στην Ελλάδα πριν αρκετούς μήνες στο Μέγαρο Μουσικής. Όπως λέει χαρακτηριστικά: ''Δε φαντάζεστε πίσω από ένα σόλο πόσες ώρες άσκησης και πόσα ξενύχτια κρύβονται''.